خواص دانه کنجد و روغن کنجد
شیراز - ایرنا - متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر لزوم مصرف کنجد به صورت سیاه و پوست کنده نشده تاکید کرد و بیان داشت : کنجد منبع غنی از پروتئین است و ارزش غذایی بالایی دارد. هر قاشق غذاخوری کنجد تأمین کننده 14 درصد از نیاز روزانه به کلسیم بدن است و مصرف 50 گرم از کنجد، 25 درصد از نیاز روزانه به اسید فولیک را بر طرف میکند.
دکتر موسی صالحی یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت : این دانه روغنی منبع آهن گیاهی است که برای رفع خستگی مفید است همچنین مصرف این دانه گیاهی برای افرادی که مبتلا به کمخونی فقر آهن هستند میتواند بسیار م?ثر باشد.
به گفته وی، دانه کنجد دارای 20 تا 25 درصد پروتئین، 50 درصد چربی و به نسبت مساوی اسیدلینولئیک و اولئیک است. کنجد یکی از منابع بسیار مفید برای جذب آهن، روی و کلسیم به شمار میآید.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بیان کرد:کسانی که شیر دوست ندارند میتوانند از کنجد برای تأمین کلسیم، روی و آهن خود که از مواد معدنی مهم به شمار میآید، استفاده کنند.جایگزین کردن کنجد و بیسکویتهای کنجدی به عنوان میان وعدهها بسیار مهم است و مصرف 30 گرم از این دانه بسیار مفید است. مصرف یک قاشق غذاخوری کنجد معادل یک واحد چربی است و 45 کیلوکالری انرژی دارد همچنین کنجد موجب افزایش چربی خون نمیشود بلکه کلسترول بد خون را نیز کاهش میدهد.
صالحی با بیان اینکه کنجد آثار ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی شناخته شدهای دارد گفت : مصرف آن باعث کاهش میزان تری گلیسیرید، کلسترول بد یا LDL و قندخون و افزایش HDL یا همان کلسترول خوب میشود و تمام این موارد به کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی - عروقی کمک خواهد کرد. مصرف کنجد باعث افزایش سطح ویتامینE در بافتها هم میشود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت : بررسیها نشان دادهاند مصرف کنجد در بهبود روند بیماری پارکینسون تاثیرگذار است و به رشد سلولهای عصبی مرکزی در نوزادان نیز کمک میکند و باعث افزایش قدرت بینایی میشود. به همین دلیل مصرف آن به خانمهای باردار و شیرده توصیه میشود.
وی ادامه داد : کلسیم موجود در کنجد برای داشتن استخوانها و دندانهای سالم موثر است و در انعقاد خون، کاهش فشارخون و عملکرد عضلات نقش دارد.در نهایت کنجد بهعنوان منبع آهن در درمان کمخونی نقش دارد و ویتامینهای گروه B موجود در آن نیز به بهبود سوخت و ساز بدن کمک میکند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به برخی از عادات غلط در مصرف کنجد و سفید کردن آن اشاره کرد و گفت : با تعریف غلط و زیانبار که مردم از رنگ سفید و سیاه دارند، کنجد را اگر سفید نکنند برای استفاده در دسترس خانواده قرار نمی دهند. آنها که چشیده اند می دانند که کنجد طبیعی و سیاه علاوه بر آنکه 54 ماده مغذی دارد، خوشمزه تر هم هست. کنجد سفید، بسیاری از مواد مغذی را ندارد.متاسفانه بر سفره بسیاری از افراد اگر کنجد باشد، کنجد سفید است که از نظر مواد مغذی بسیار ضعیف تر از کنجد سیاه است.
صالحی اضافه کرد : بسیاری از افراد در یک فرهنگ غلط غذایی گندم ، برنج و کنجد را باید سفید کنند ولی سفیدی در همین حد هم همیشه آنها را راضی نمی کند، این افراد در یک غلط اشتباه دیگر آن را سرخ می کنند ، باقی مانده ویتامین کنجد در سرخ کردن از بین می رود تا غذا به ذایقه ایرانی مناسب در آید.
این متخصص تغذیه در ادامه افزود: در این عادت نادرست کنجد سفید باید سرخ شود، بوداده شود، حرارت ببیند و سرخ شود، گندم باید در دمای 400 درجه تنور نان سنگک به صورت نان سنگک قهوه ای و سرخ در آید، و برنج سفید باید آب کشیده شود تا آخرین ذرات ویتامین ها و املاح آن از بین برود و بعد وارد سفره شود ، این کنجد بو داده باز هم مقدار زیادی از ویتامین ها را از دست می دهد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به فرایندهای نادرست برای از بین بردن مواد غذایی کنجد اشاره کرد و گفت : کنجد با سفید شدن و بو دادن و سرخ شدن هنوز هم مقداری مواد مغذی، بخصوص املاح و اسید های آمینه دارد، متاسفانه افراد باز هم روند غلط را ادامه می دهند و بکلی کنجد را از مواد مغذی تهی می کنند و آن را به روغن کشی می سپارند، کنجد در آنجا چرخ می شود، ارده تیره رنگی از آن حاصل می شود.
وی گفت : این روغن تیره است، همه مواد مغذی باقی مانده در ارده را معمولا صاف می کنیم و روغن شفاف حاصل همه تلاش های کاشت، داشت، برداشت، حمل و نقل و پوست کندن و روغن کشی و صرف انرژی، وقت و هزینه فراوان را به هدر می دهیم تا تنها یک روغن شفاف حاوی سه ماده مغذی یعنی اسیدهای چرب غیر اشباع باقی بماند. و حاصل کارگاه خلقت و تمام زحمات ما به عنوان تفاله دور ریخته شده یا خوراک دام می گردد.
این متخصص تغذیه در پایان اظهار داشت : چند لیتر آب برای تولید یک کیلو گرم گندم، برای یک کیلو گرم برنج و برای یک کیلو گرم کنجد مصرف کردیم؟ چقدر هزینه کاشت و داشت و برداشت و حمل و آسیاب پرداخت کردیم؟ و همه را به عنوان سبوس گندم، سبوس برنج و تفاله کنجد دور ریختیم یا خوراک دام کردیم ، مواد مغذی مورد نیاز بدن ما چه می شود؟ قند خون ما از طریق قند نان و برنج بالا می رود، چربی خون ما بخاطر روغن کنجد فرابکر و زیتون بالا می رود. چاقی، دیابت و کبد چرب حاصل تمام زحماتی است که ما که در کاشت و داشت و برداشت و حمل و آسیاب کشیده ایم.
منبع: ایرنا